Internalizacja jest procesem polegającym na przyjmowaniu i uznawaniu cudzych poglądów, przekonań, norm, wartości oraz zwyczajów za własne, zgodne z indywidualnym światopoglądem. Termin ten odgrywa szczególną rolę w psychoanalizie, gdzie internalizacja wartości i postaw rodziców jest postrzegana jako kluczowy czynnik kształtowania się superego. W psychologii społecznej oraz psychologii osobowości podkreśla się znaczenie stopnia, w jakim jednostka przypisuje swoje zachowania wynikom internalizacji. W kontekście psychologicznym internalizacja odnosi się również do procesu przyswajania abstrakcyjnych zasad i umiejętności np. kiedy uczymy się nowego języka, to przyswajamy jego skomplikowane reguły, w efekcie internalizując zasady danego języka obcego.
Rozumienie pojęcia internalizacji pomaga w zwiększeniu świadomości własnych przekonań i wartości. Wiele naszych norm czy postaw zostało „przejętych” z otoczenia, na przykład od rodziny czy przyjaciół. Poznanie tego mechanizmu pozwala lepiej zrozumieć samego siebie i odpowiedzieć na pytanie, czy dane przekonania rzeczywiście odzwierciedlają to, kim jesteśmy, czy jedynie to, czego nas nauczono. Rozpoznanie procesu internalizacji wpływa także na rozwój autonomii i dojrzałości emocjonalnej. Uświadomienie sobie, które myśli i wartości są naprawdę nasze, a które narzucone z zewnątrz, pozwala nam dokonywać świadomych wyborów i budować życie oparte na refleksji, a nie na automatycznych schematach. Ponadto normy społeczne, kultura czy media również mogą kształtować nasze myślenie, dzięki świadomości zachodzących w nas procesów łatwiej jest analizować swoje reakcje i unikać ulegania presji zewnętrznej. Wiedza o internalizacji sprzyja także rozwojowi empatii. Uświadomienie sobie, że każdy człowiek internalizuje różne wartości i przekonania, pozwala lepiej zrozumieć perspektywę innych osób, budować relacje oparte na akceptacji i unikać pochopnych ocen. W psychoterapii z kolei mechanizm ten odgrywa dużą rolę w identyfikacji wewnętrznych konfliktów. Odkrycie, że pewne myśli czy głosy krytyki zostały „odziedziczone” po autorytetach, umożliwia pracę nad odzyskaniem własnej tożsamości.